Opleidingsdag DNA-onderzoek in strafzaken & gegevensbescherming (NICC)

Algemene beschrijving

De DNA-wet inzake DNA-onderzoek in strafzaken is gewijzigd in maart 2024. Daarnaast zijn er nog veel onduidelijkheden over deze specifieke materie, zowel qua definities (vb. wat is precies een DNA-profiel?) als de gegevensstroom en de betrokken actoren (vb. wie doet wat?). Daarnaast dient de aangestelde voor de gegevensbescherming in DNA-onderzoek in strafzaken te zorgen voor de nodige vorming inzake gegevensbescherming ten aanzien van de DNA-labo’s en de dienst die de DNA-gegevensbanken in strafzaken beheert (DIS bij het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC)). Vanuit deze context werd het initiatief genomen om deze opleiding vorm te geven.

De wetgeving heeft specifieke vereisten betreffende de volledige gegevensstroom van staalafname van het DNA door politiediensten tot en met de analyse en het verslag naar de bevoegde magistraat. Verschillende actoren zijn hierbij betrokkenen zoals de CSI-teams van de politie, de deskundigen van de DNA-labo’s, waaronder bij het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC), alsook de nationale cel van het federaal parket.

Deze opleiding beoogt een overzicht te geven van de volledige gegevensstroom inzake DNA-onderzoek in strafzaken en de betrokken actoren. Daarnaast worden de verschillende (wettelijke) beschermingsmaatregelen voor de bescherming van de persoonsgegevens uiteengezet, alsook de nodige reflecties gegeven om conform te zijn inzake de gegevensbeschermingsbepalingen.

Waarom deze opleiding volgen

• Om onderscheid te kunnen maken tussen de verschillende begrippen die gebruikt worden in DNA-onderzoek in strafzaken (vb. DNA-BE-code, DNA-staal, DNA-profiel, etc.)
• Om de volledige gegevensstroom van DNA-onderzoek in strafzaken te begrijpen en de verschillende actoren en hun rol daarin te kunnen onderscheiden.
• Om de gegevensbeschermingsmaatregelen die wettelijk verankerd zijn te begrijpen alsook de nodige reflecties inzake gegevensbescherming te kunnen maken betreffende DNA-onderzoek in strafzaken en meer algemeen het verwerken van bijzondere categorieën van persoonsgegevens (AVG, artikel 9).

Doelgroep

De focus ligt op de DPO’s, de adviseurs gegevensbescherming en de andere betrokkenen (vb. bevoegde magistraten en DNA-labo’s) in de gegevensstroom van DNA-onderzoek in strafzaken. Daarnaast zijn andere DPO’s of adviseurs gegevensbescherming welkom om meer inzichten te krijgen bij het verwerken van bijzondere categorieën van persoonsgegevens (AVG, art. 9).

Leerdoelen

• De cursist begrijpt de terminologie/definities inzake DNA-onderzoek in strafzaken.
• De cursist begrijpt de gegevensstroom inzake DNA-onderzoek in strafzaken.
• De cursist kan de verschillende betrokken actoren en hun rol in de gegevensstroom inzake DNA-onderzoek in strafzaken onderscheiden.
• De cursist weet welke maatregelen inzake gegevensbescherming (wettelijk) zijn genomen om de bescherming van de persoonsgegevens in het kader van DNA-onderzoek in strafzaken te garanderen.
• De cursist kan de nodige gegevensbeschermingsreflecties maken in het kader van verwerken van bijzondere categorieën van persoonsgegevens (AVG, artikel 9) en hierover adviseren als DPO of adviseur gegevensbescherming.

Didactische aanpak

Er wordt een volledige opleidingsdag voorzien. Eerste versie van programma:

• 9:15-9:30: keynote (TBA)
• 9:30-11:00: politie + DNA-labo NICC
• 11:00-11:30: koffiepauze
• 11:30-13:00: DIS (nationale DNA gegevensbanken, NICC) + nationale cel (TBA)
• 13:00-14:00: lunch
• 14:00-16:00: gegevensbescherming & Q&A (aangestelde voor de gegevensbescherming DNA-onderzoek in strafzaken & DPO NICC + politie/justitie )
• 16:00-16:15: closing remarks
• 16:15-18:00: netwerkdrink

De bedoeling is dat in de voormiddag elke actor vanuit hun rol een deel van de gegevensstroom toelicht alsook hun rol verduidelijkt. In de namiddag wordt ingegaan op enerzijds de beschermingsmaatregelen die (wettelijk) worden genomen alsook andere reflecties vanuit gegevensbescherming inzake de gegevensstroom van DNA-onderzoek in strafzaken. Er is ook gelegenheid vanuit de cursisten om vragen te stellen (via Q&A), alsook netwerkgelegenheid. Op die manier worden de cursisten uitgedaagd om zelf mee te denken en gedachten uit te wisselen met de lectoren en/of mede-cursisten. Wellicht wordt dit alles gecoördineerd met een master of ceremony/moderator.

Eindproduct

De cursist ontvangt een certificaat, en indien lid van politie of justitie (IGO, politie en advocatuur (OVB en ‘avocats’)) kan deze ook ‘credits’ bekomen.

Hoe jezelf voorbereiden

De cursist dient minimaal enige noties te hebben over wat gegevensbescherming inhoudt.

De lesgevers

Verschillende lesgevers  worden betrokken.

Lesgevers :

• Pierre Van Renterghem (DG NICC en voorzitter van de DNA-evaluatiecommissie (keynote of closing remarks))
• Stijn Desmyter & Tom Heylen (DNA-labo, NICC)
• Beatrijs Vanhooydonck (DIS, NICC)
• Jolien Ghyselinck (aangestelde voor de gegevensbescherming & DPO NICC)
• Annemie Leonaers (Federale Politie, labo Antwerpen)
• Ronny Saelens (COC) (keynote of closing remarks)
• GBA (key note of closing remarks)

Het praktische verloop van de opleiding

Zie eerder: programma.

De cursisten kunnen digitaal inschrijven en het zal doorgaan in het auditorium van de Financietoren (Kruidtuin) (zie verder). Het is de bedoeling dat deze opleiding gratis wordt georganiseerd, dus de cursisten moeten hiervoor niet betalen.